An Inconvenient Truth

Бага байхад зун зусланд гарна гэдэг ёстой жаргалын далай байж. Єглєє нь нар мандахтай зэрэгцээд л євєє эмээгийнхээ цайны сvvг нь авах гэж ойр хавийн vнээ малтай айлуудаар жирийлгэнэ. Єдєр нь нар дээр гарах цагт сэрvvцэх гэж голын усанд шумбана. Нар хэвийх vед ой мод руу орж жимс, жимсгэнэ тvvж иднэ. Зун цаг ч гэж зун цаг шиг байж, зуслан ч гэж зуслан шиг байдаг байв.

Гэтэл сvvлийн хэдхэн жилд байдал шал єєр болов. Єнєєх дотор нь живэхээ дєхдєг байсан гол чинь шагайгаар ч татахаа болив. Юун нов ногоон зvлэг ногоо, єдєржин хуурай халуун агаар шороо хийсгээд эгээ л хамелеон адил шар єнгєнд хувирчихсан. За тэр ой моддын талаар бол ярих юм биш, Сибирээс нvvдэллэж ирсэн гэх хvр хорхойнд шимэгдээд амьгvй, хvв хvрэн єнгєєр гангарна. Царцаа, шавж, хорхойн талаар бол дурьдаад яахав, зарим газар шєнє олигтой унтуулахаа больсон юм гэнэ лээ. Гэхдээ энэ бол ердєє л хотын гаднах ногоон бvсэд болж буй vйл явдал шvv дээ. Тэр алтны уурхайтай хэсгvvдэд бол мал адгуус оршин тогтнох нь битгий хэл хvний нvд агаарт дэгдсэн тоосноос нь болоод сохорч байгаа юм гэсэн. Нэг ёсондоо энэ бvхэн бидний нvдний ємнє байгал эх ямар хурдтайгаар єєрчлєгдєж буйг илтгээд буй мэт. Магад манай эмээ євєєгийн vед иймэрхvv хэмжээний єєрчлєлт гарахад дор хаяж хагас зуун жил шаардлагатай байсан биз. Гэтэл одоо бол ердєє л 18 настай миний хувьд харьцуулж харж болхоор хэмжээнд тулж иржээ.

“Космос” баримтат киногоороо бидэнд орчлон ертєнц гэж юу байдгийг яруу тодоор нь харуулж єгсєн алдарт астробиологич Карл Саганы Voyager 1 хєлгийн авсан “Цайвар Цэнхэр Цэг” хэмээх зурган дээр хийсэн нэгэн гайхалтай сэтгэгдэл байх. Тvvнийг нь энд сийрvvлбээс, “In our obscurity, in all this vastness, there is no hint that help will come from elsewhere to save us from ourselves. The Earth is the only world known so far to harbor life. There is nowhere else, at least in the near future, to which our species could migrate. Visit, yes. Settle, not yet. Like it or not, for the moment the Earth is where we make our stand.” Єєрєєр хэлбэл Саганы хэлж буйгаар бидэнд энэхvv “цэнхэр нvдэн гариг”-аас єєр амьдрах газар, хоргодох байр vгvй. Хэрвээ бид л vvнийг хайрлаж гамнахгvй юм бол бидний vр хvvхэд vйл лайг нь vvрэх нь гарцаагvй. Гэхдээ бидэнд энэ байдлаас гарах гарц байгаа аж. Бидэнд vр хvvхдийнхээ нvд рvv нь эгцэлж хараад, хуруугаараа тэртээх уулс толгод, ой мод, гол мєрнийг заагаад “Миний хvv энэ сайхан байгалийг хардаа” гэж хэлэх боломж байгаа аж.

Энэ удаад энэхvv тулгамдсан асуудлыг хєндсєн хийгээд тvvнийг шийдвэрлэх боломжийн талаар єгvvлсан “Дарамттай Vнэн” хэмээх баримтат киног танилцуулж байна. “Би АНУ-ын дараагийн [одоогийн] ерєнхийлєгч байлаа” хэмээн єєрийгєє танилцуулах АНУ-ын дэд ерєнхийлєгч асан Ал Гор энэхvv киноны туршид дэлхий ертєнцийн байгал, экологид ямар аюул учраад байгаа тvvнийг нь єєрсдийн явцуу эрх ашгийн тєлєє улс тєрчид хэрхэн хаацайлж буй тухай ярина.

Сvvлийн vед их яригдаад байгаа “тогтвортой хєгжил” хэмээх ухагдахууныг дэлхийн улс орнуудад єєрсдийн хэтийн бодлогын нэгэн хэсэг болгохыг Ал Гор уриалсаар ирсэн. Тэр ч утгаараа тэрээр 1992 оны Рио дэ Жанейро-гийн тvvхт Earth Summit-д АНУ-ын сенатын бvрэлдэхvvнийг толгойлж, дуулиант Киотогийн Протоколын mastermind-аар нь ажиллаж байв. Єєрєєр хэлбэл тэрбээр environmentalist-ынхаа хувьд дэлхийн дулааралтын асуудлыг арван хуруу шигээ мэднэ. Тvvнийгээ ч энэхvv кинонд маш цэгцтэй, энгийн хvн ойлгохоор, зураг диаграмаар тайлбарлажээ.

Vнэнийг хэлэхэд Ал Горын хэлж буй бvхэн vнэхээр “дарамттай”, болдогсон бол мэдэхгvй царайлаад нvдээ аниад єнгєрмєєр боловч яг л єнєє Марк Твэйны хэлдэг шиг "It ain't what you don't know that gets you into trouble. It's what you know for sure that just ain't so" (кинон дээрээс ишлэв) юм. Иймд бид зугтлаа гээд зугтах газаргvй тул энэхvv “vнэн”-тэй нvvр тулгарч, тvvнийг шийдвэрлэх л цорын ганц замтай бєлгєє.

Тэгээд эцэст нь Chicago Sun-Times сонины кино шvvмжлэгч Roger Ebert-ын “Та єєрєє єєрийнхєє тусын тулд энэхvv киног vзэх учиртай. Эс бєгєєс та ач гучтай болохын цагт тэрхvv шийдвэрээ тайлбарлах хэрэгтэй болно шvv” хэмээх анхааруулгаар тєгсгєе.

Vнэнийг уншихтун